Καθ’ οδόν Οικουμενικότητα και εθνικισμός, τχ. 2 (1992), σσ. 183.
Το 2ο τεύχος του περιοδικού Καθ’ οδόν είναι αφιερωμένο στο ζήτημα Οικουμενικότητα και Εθνικισμός έχοντας ειδική αναφορά στο «Μήνυμα» των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών (Μάρτιος 1992). Αρχικά δημοσιεύονται 11 άρθρα σχετικά με το κύριο θέμα του τεύχους, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί το «Μήνυμα» των Προκαθημένων και 5 άρθρα-σχόλια σχετικά με αυτό. Στην αρχή του τεύχους προτάσσεται μία σύντομη εισαγωγή του Ι. Πέτρου για το αφιέρωμα.
Ο π. Γ. Τσέτσης αναφέρεται στον ρόλο της Εκκλησίας ως παράγοντας συμφιλίωσης και ειρήνης επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στον Πατριάρχη Σερβίας Παύλο και την ειρηνιστική του προσπάθεια στη Γιουγκοσλαβία.
Ο Μ. Μπέγζος εξετάζει πτυχές των σχέσεων του εθνικισμού με την Ορθοδοξία και τη νεότερη θεολογία της προβάλλοντας την ιστορική και οντολογική ιδιαιτερότητά της ως αντίδοτο στον ορθόδοξο θεολογικό εθνικισμό.
Ο Ν. Νησιώτης διερευνά το πρόβλημα των σχέσεων Ορθοδοξίας και Ελληνισμού στη σύγχρονη διάστασή του δίνοντας έμφαση στην συμβολή που οφείλει να έχει η πρώτη στον σημερινό μορφωτικό τομέα του δεύτερου.
Ο Σ. Αγουρίδης αναλύει το πρόβλημα των σχέσεων μεταξύ Ουνιτών και τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών της Ανατολικής Ευρώπης επικεντρώνοντας την προσοχή του στην ορθόδοξη αδυναμία της αντιμετώπισής του.
Ο Ι. Μέγιεντορφ παρουσιάζει με συντομία την μεταμόρφωση του νόμιμου και κανονικού εκκλησιαστικού τοπικισμού της πρώιμης Εκκλησίας σε διαιρετικό εκκλησιαστικό εθνικισμό της σύγχρονης Ορθοδοξίας.
Ο Θ. Παπαθανασίου εξετάζει την σχέση του εθνικισμού με την Ορθοδοξία στην Ελλάδα και με τον νεοέλληνα.
Ο Α. Παπαδερός προτείνει την ευχαριστιακή θεώρηση της Ιστορίας, ώστε να επιτευχθεί η υπέρβαση των καταλοίπων και των νέων προκλήσεών της.
Ο Ι. Ταρνανίδης εξετάζει το ζήτημα της εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην ΠΓΔΜ.
Ο Α. Σακκελίων παρουσιάζει το πέρασμα των ανατολικοευρωπαϊκών χωρών από τον διεθνισμό στον εθνικισμό και την απουσία μιας οικουμενικής αντιμετώπισης όσων συμβαίνουν.
Ο Σ. Σακκελίων επισημαίνει τον κίνδυνο της επικράτησης της οικουμενικότητας της τηλεοπτικής πληροφορίας και την υποχώρηση του Ανθρώπου ως καθολικού όντος με πολλαπλές ανησυχίες και διαστάσεις.
Ο Φ. Ιωαννίδης τονίζει την σημασία του οικουμενικού διαλόγου ως μέσο για την γεφύρωση των ομολογιών και την υποχώρηση του εθνικισμού.
Στη συνέχεια ακολουθούν το «Μήνυμα των Προκαθημένων των Αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησίων» (15 Μαρτίου 1992), το οποίο παρατίθεται αυτούσιο και τα 5 άρθρα-σχόλια σχετικά με αυτό.
Το πρώτο σχόλιο στο «Μήνυμα» ανήκει στον Ν. Ματσούκα που επικεντρώνει την προσοχή του ιδιαίτερα στα όσα αναφέρονται εκεί για την οικουμενική κίνηση και την διορθόδοξη ενότητα. Ακολουθεί η περιγραφή από τον Σ. Βαρναλίδη όλων όσων έλαβαν χώρα κατά την «Σύναξη των Προκαθημένων» και ένα σύντομο σχόλιο του Ν. Ζαχαρόπουλου για την πραγματικότητα των διορθόδοξων σχέσεων. Μια εμπεριστατωμένη ανάλυση και κριτική προσέγγιση του περιεχομένου του «Μηνύματος» με ανάδειξη των θετικών αλλά και ορισμένων προβληματικών σημείων που απαιτούν μεγαλύτερη θεολογική επεξεργασία, πραγματοποιείται στα άρθρα των Ιω. Πέτρου και Π. Βασιλειάδη.