~ Orthodox Theological Digital Library I.M.D. ~

Κληρονομία, Τόμος 9, Τεύχος Β΄, Ιούλιος 1977, σσ. 525

Το Τεύχος αυτό της Κληρονομίας περιλαμβάνει οκτώ (8) θεολογικές Μελέτες, πλούσιο Βιβλιογραφικό Δελτίο και τα Χρονικά της εποχής.

Ο Παναγιώτης Χρήστου μελετά ένα σημαντικό έργο του Κλήμεντος Αλεξανδρέως, ο οποίος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην ποίηση και την μουσική. Αναλύει τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιεί αποσπάσματα, ως μουσικολογικές αναφορές, από το κείμενο άσμα Ασμάτων στα βασικά έργα του Στρωμάτεις, Παιδαγωγός και Προτρεπτικός.

Ο Δημήτριος Νικήτας ερευνά το θέμα της ερωτοαπόκρισης ως μέσο αποκήρυξης του διαβόλου και ως ομολογία πίστεως, το οποίο θεωρείται στοιχείο της βαπτισματικής πράξης της Εκκλησίας του δ’ αιώνα μ.Χ. Ο συγγραφέας μελετά τον τρόπο και τον χαρακτήρα της ερωτοαπόκρισης καθώς και το χρονικό διάστημμα που ενσωματώθηκε στο ιερό Βάπτισμα.

Ο Ιερομ. Αρτέμιος Ραντοσάβλιεβιτς μελετά το θέμα του Μυστηρίου του Γάμου υπό το φως της δογματικής θεολογίας. Μελετά πατερικά κείμενα και απαντά στο βασικό ερώτημα «τι ευλογεί η Εκκλησία στο Γάμο;».

Ο Αρχιμανδρίτης Ναυκρατίου Τσουλκανάκης ερμηνεύει διεξοδικά το θρησκευτικό φαινόμενο της Αναχωρήσεως, το οποίο συνετέλεσε ώστε η ιστορία της χριστιανικής άσκησης να διαιρεθεί σε δύο διαφορετικές περιόδους: η πρώτη από τους αποστολικούς χρόνους μέχρι της Αναχωρήσεως, η οποία, σύμφωνα με τον συγγραφέα, ονομάζεται ανοργάνωτος άσκησης και η δεύτερη, η υπόλοιπη περίοδος, ως περίοδος του οργανωμένου μοναχισμού. Ο συγγραφέας αναφέρεται ιδιαίτερα στον Τερτυλλιανό.

Ο Γ. Θ. Βεργωτής, παρουσιάζει τα λειτουργικά Υπομνήματα ή «μυσταγωγικά σχόλια», τα οποία εμφανίζονται στην πρώιμη βυζαντινή εποχή. Εξετάζει ιστορικά, λειτουργικά και θεολογικά προβλήματα με βάση τα κείμενα των Μ. Βασιλείου, Ιωάννου Χρυσοστόμου    και Μαξίμου Ομολογητού.

Ο NicolasCroussouloudis, παρουσιάζει εκτενώς τις αρχές της Λατινικής Εκκλησίας στη νήσο Χίο, ενώ μας δίδει πλούσιους πίνακες με ονόματα των Επισκόπων.

Ο Σωτ. Καδάς εξετάζει εικονογραφημένο προσκυνητάριο των Αγίων Τόπων το οποίο βρίσκεται στον Κώδικα 159 της Ιεράς Μονής Γρηγορίου.

Τέλος, ο Θεόδωρος Ζήσης απαντά σε άρθρο του π. Ιουστίνου Πόποβίτς σχετικά με το Οικουμενικό πατριαρχείο και τους εκκλησιαστικούς διαλόγους.

Στο τέλος  παρουσιάζεται πλούσιο Βιβλιογραφικό Δελτίο και τα Χρονικά σχετικά με τη Β’ Συνάντηση των Θεολογικών Σχολών, κείμενα της μικτής Επιτροπής διαλόγου Ορθοδόξων και Αγγλικανών και της Α’ Προσυνοδικής Πανορθοδόξου Διασκέψεως.

Κληρονομία, Τόμος 10, Τεύχος Α΄, Ιανουάριος 1978, σσ. 210

Το Τεύχος αυτό της Κληρονομίας περιλαμβάνει εννέα (9) ενδιαφέρουσες Μελέτες, σημαντικό Βιβλιογραφικό Δελτίο και τα Χρονικά της εποχής.

Ο Σίλας Κοσκινάς, Επίσκοπος Αμφιπόλεως, μελετά την περί εσχάτων διδασκαλία του Αποστόλου Παύλου. Ο Παύλος αν και δεν έκανε καμία συστηματική σύνθεση της χριστιανικής διδασκαλίας μέσα από τις επιστολές του προσπαθεί να απαντήσει σε πρακτικά προβλήματα που απασχολούν τις Εκκλησίες. Σύμφωνα με τον Παύλο η σωτηρία έχει εσχατολογικό προσανατολισμό αλλά λαμβάνει χώρα τώρα δια του αγίου Πνεύματος.

Ο JeanVafiadis εξετάζει σε μια σύντομη εργασία το θέμα της Αγάπης, κατά τον Νικόλαο Καβάσιλα, η οποία ταυτίζεται με την εν Χριστώ ζωή. Οι όροι που χρησιμοποιούνται για την αγάπη είναι πολλοί (φίλτρο, φιλανθρωπία, στοργή, έρως, φιλία), αλλά η αγάπη του Θεού είναι ενεργής μόνο με την ανθρώπινη βούληση.

Ο Αθανάσιος Παπάς, Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως, περιγράφει λεπτομερώς την προσωπογραφία του Μητροπολίτου Μυτιλήνης Κυρίλλου, η οποία βρίσκονται ανηρτημένη στο μέγαρο της Ιεράς Μητρόπολης Χαλκηδόνος.

Ο P. Drossoyiannisαναλύει τα χαρακτηριστικά των φρέσκων (τοιχογραφίες) τα οποία βρίσκονται στην περιοχή Παναγία Φορβιώτισσα Άσπου (Νικοσία Κύπρου), το 1106, με βάση τις οδηγίες που δίδει ο καθηγητής KurtWeitzmann.

OTheodorNormanRussellπαρουσιάζει τις θέσεις του Ανσέλμου Havelberg και του Νικήτα Νικομηδίας, το 1136. Αυτή αποτελεί μια συστηματική προσπάθεια αλληλοκατανόσης των δύο πλευρών της Ανατολής και της Δύσης. Ο συγγραφέας παρουσιάζει τις χαρακτηριστικές διαφορές των δύο πλευρών καθώς και την αλληλοσυμπλήρωσή τους σε μία ενδεχόμενη προσπάθεια ένωσης των δύο Εκκλησιών.

Ο Αρχιμανδρίτης Ναυκρατίου Τσουλκανάκης μελετά την προσωπικότητα του Νικηφόρου Μαρθαλή, Αρχιεπισκόπου Σινά, του 18^ου αιώνα, και παρουσιάζει πλήθος επιστολών, οι οποίες παρουσιάζουν το έργο του.

Στις σελίδες ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ο καθηγητής Βασίλειος Σταυρίδης κάνει μια προσπάθεια αξιολόγησης της ορθόδοξης συμμετοχής στην οικουμενική κίνηση (1948-1978), ενώ ο Ιωάννης Ρωμανίδης μελετά το έργο του καθηγητή Γεράσιμου Κονιδάρη σχετικό με την εκκλησιολογία και τους διμερής διαλόγους. Ακόμη υπάρχει ανοικτή επιστολή του Αρχιεπισκόπου Αθηναγόρου Κοκκινάκη σχετική με τον οικουμενικό διάλογο της ορθόδοξής εκκλησίας (Ιούνιος 1977).

Τέλος, υπάρχει σχετικό Βιβλιογραφικό Δελτίο και παρουσίαση βιβλίων της εποχής.         

Μετά το πλούσιο Βιβλιογραφικό Δελτίο με ενδιαφέροντα βιβλία της εποχής παρουσιάζονται τα Χρονικά και ειδικά οι σχετικές ομιλίες της Α’ Προσυνοδικής Πανορθοδόξου Διασκέψεως, καθώς και σχετικά κείμενα (21-30.11.1976).  

Κληρονομία, Τόμος 10, Τεύχος Β΄, Ιούλιος 1978, σσ. 400

Το Τεύχος αυτό της Κληρονομίας περιλαμβάνει έξι (6) θεολογικές Μελέτες, πλούσιο Βιβλιογραφικό Δελτίο και τα Χρονικά της εποχής.

Ο ιερομόναχος Αθανάσιος Jevticμελετά ένα σημαντικό θέμα της σχέσης Λειτουργίας, δηλαδή της ορθόδοξης εκκλησιαστικής σύναξης και θείας ευχαριστίας, με την πνευματικότητα. Ο συγγραφέας αναλύει το γεγονός ότι άνευ της πνευματικής εμπειρίας είναι δύσκολο για τον ορθόδοξο θεολόγο να θεολογεί « εξ ειλικρινείας» και «εκ Θεού».

Ο Επίσκοπος Χερσονήσου Πέτρος (γαλλιστί) κάνει μια ενδιαφέρουσα ανάλυση των αποφάσεων της εν Νικαία Οικουμενικής Συνόδου (325 μ.Χ.) για τον κοινό εορτασμό του Πάσχα, υπενθυμίζοντας τις βασικές αποφάσεις όπως το Πάσχα εορτάζεται την πρώτη Κυριακή, μετά την Πανσέληνο, μετά την εαρινή ισημερία –μετά των ιουδαίων.

Ο Αθανάσιος Καραθανάσης μελετά του Κώδικες 410 και 565 της Βιβλιοθήκης της Ρουμανικής Ακαδημίας, οι οποίοι περιέχουν εκκλησιαστικούς λόγους του Μάρκου Μαρά (1667-1716), τον μετέπειτα τιτουλάριο Μητροπολίτη Ιεραπόλεως Μάξιμο, που εξεφώνησε στον Άγιο Γεώργιο Βενετίας και σε Εκκλησίες του Βουκουρεστίου.

Η Π. Ασημακοπούλου-Ατζακά κάνει αναλυτικές αρχαιολογικές παρατηρήσεις σε τρία χωρία του πέμπτου βιβλίου του Συνεχιστή του Θεοφάνη και το οποίο αναφέρεται στη βασιλεία του Βασιλείου Α’(867-886 π.Χ.), όπου περιγράφονται με λεπτομέρειες τα κτίσματα του αυτοκράτορα, ανάμεσα στα οποία εξέχουσα θέση έχει η Νέα Εκκλησία.   

Ο Γεώργριος Παπάζογλου μελετά τον κατά Λατίνων λόγο του Ιωσήφ Φιλάγρη ή Φιλάγριο, λόγιο Κρητικό, μοναχό και φιλόσοφο, από τους σπουδαιοτέρους αντιρρητικούς της ύστερης Βυζαντινής Φιλολογίας στην Κρήτη. Ο κατά Λατίνων δικανικός λόγος είναι το πρώτο κείμενο που έρχεται στο φως, το πιο σημαντικό από τα αντιρρητικά του κείμενα και κυρίως αυτό για το οποίο ασχολήθηκαν οι περισσότεροι μελετητές. Στο τέλος παρατίθεται ολόκληρο το κείμενο.

Στις σελίδες ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ο Φ. Νικητόπουλος αναλύει το Cursusτης Σχολής Κανονικού Δικαίου του Ποντιφικού Γρηγοριανού Πανεπιστημίου της Ρώμης, με θέμα την επιμορφωτική ενημέρωση των ενεργών ή υπό κατάρτιση στελεχών της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησιαστικής Δικαιοσύνης.

Στο Βιβλιογραφικό Δελτίο γίνεται παρουσίαση πολλών βιβλίων της εποχής και στα Χρονικά δίδονται πληροφορίες για το έργο του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών, του διαλόγου μεταξύ των Εκκλησιών Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής, για το 3^ο Διεθνές Συνέδριο της Ορθοδόξου Θεολογικής Εταιρείας Αμερικής και της Σύσκεψης των Ορθοδόξων και των Παλαιοκαθολικών στην Αθήνα.