~ Orthodox Theological Digital Library I.M.D. ~

Κληρονομία, Τόμος 20, Τεύχος A΄ και Β΄, 1988, σσ. 335

Το Τεύχος αυτό της Κληρονομίας περιλαμβάνει δέκα οκτώ (18) θεολογικές Μελέτες και πλούσιο Βιβλιογραφικό Δελτίο.

Ο ProdromosP. Antoniadis κάνει (γερμανιστί) μια μελέτη για την έννοια του «αγίου» στην ορθόδοξη παράδοση, στην λειτουργική ζωή, το βίωμα των πιστών και στον κόσμο γενικότερα.

Η Ευαγγελία Βαρελλά επιχειρεί μια προσπάθεια κατανόησης της κοσμοθεωρίας των πειραματικών επιστημονικών δράσεων της αρχαιότητας μελετώντας τη σχέση μεταξύ μουσικής και χυμευτικής, τη γνωστότερη ως χρυσοποιία της ελληνιστικής περιόδου.

Ο Απόστολος Γκλαβίνας μας παραδίδει την ακολουθία του Νεομάρτυρα Μιχαήλ, από τη Γρανίτσα των Αγράφων (+20/21 Μαρτίου 1544), που ψάλλετε την Τετάρτη το βράδυ και την Πέμπτη το πρωί της διακαινήσιμης εβδομάδος (σελ. 65-90).

Ο Θεοχάρης Δετοράκης κάνει μια ενδιαφέρουσα παρατήρηση στον 4^ο σταυροαναστάσιμο Κανόνα του Ιωάννου Δαμασκηνού.

Ο π. Θεόδωρος Ζήσης μελετά το πρόβλημα της Ουνίας. Η εργασία αυτή αποτελεί εισήγηση στην Μικτή Υποεπιτροπή επί της Ουνίας, του διαλόγου μεταξύ Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών (Βιέννη, 26-31.1.1990).

Ο VasilIstavridis παρουσιάζει (αγλλιστί) την εκκλησιαστική ιστορία της Εκκλησίας της Ρωσίας (988-1988)

Ο Φώτης Ιωαννίδης παρουσιάζει το βίο και το μαρτύριο της Αγίας Αγάθης (+5.2.251), η οποία μαρτύρησε επί Δεκίου (249-251).

Ο Σωτήρης Καδάς προσθέτει στη χειρογραφική παράδοση δύο ελληνικά χειρόγραφα για τη διήγηση του μοναχού ηγουμένου Ιγνατίου της Ιεράς Μονής Ακαπνίου (Διονυσίου 132.13 και 260.13).

Ο Ιωάννης Καλογήρου μελετά τη χριστολογική προσέγγιση του μυστηρίου του Γάμου.

Ο jeanKaravidopoulos ερευνα (αγγλιστί) την έκδοση της Καινής Διαθήκης (1904) του Οικουμενικού Πατριαρχείου επισημαίνοντας μεταφραστικά προβλήματα.

Ο Γεώργιος Κόρδης μελετά την εικόνα της Αγίας Τριάδος του A. Rublev. Θέμα της μελέτης το εικονογραφικό στοιχείο (μορφή) της εικόνας της Φιλοξενίας του Αβραάμ και της Σάρας χωρίς να κάνει ερμηνεία των συμβολισμών και της αισθητικής της εικόνας.

Ο π. GennadiosLimouris  κάνει μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση (αγγλιστί) των δωρεών του Αγίου Πνεύματος. Οι μάρτυρες και η μαρτυρία δια του μαρτυρίου αποτελούν, σύμφωνα με τον συγγραφέα, συνε΄χεια των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος.

Ο Γεώργιος Μαντζαρίδης μελετά το ρόλο της Ορθοδοξίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ιστορική ευαισθησία της ορθοδόξου παράδοσης, η διαχρονική της ενότητα και ο οικουμενικός της χαρακτήρας μπορούν να συμβάλλουν ουσιαστικά στην εξεύρεση των ιστορικών και πνευματικών πηγών της Ευρώπης.

Ο διάκονος Ανδρέας Νανάκης αναλύει την ιστορική σημασία της υπογραφής της Σύμβασης μεταξύ του Μητρ. Κρήτης Ευμενίου Ξηρουδάκη και του Ελευθέριου Βενιζέλου ως εκπροσώπου της Κρητικής Πολιτείας (14.10.1900) για την αναγνώριση της συνέχισης του δικαιώματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου για το ημιαυτόνομο καθεστώς της Εκκλησίας της Κρήτης κατά το πρότυπο των τοπικών Επισκοπικών Συνόδων (βλ. όλη τη Σύμβαση σελ. 254-261).

Ο π. Κ.Ν. Παπαδόπουλος μελετά τον Κώδικα 1008 της Ελληνικής Βιβλιοθήκης στην Αθήνα (114^α-163^α) για τη «Διήγηση περί Ιωσήφ του Παγκάλου δια στίχων».

Ο Παναγιώτης Σκαλτσής μελετά το ρόλο της μυστηριακής ζωής στον κόσμο και ερμηνεύει τα σύμβολα του ιερού Μυστηρίου του Βαπτίσματος.

Ο Ιωάννης Φουντούλης μελετά την πνευματική προσφορά της Ορθοδοξίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Κ.Π. Χαραλαμπίδης  παρουσιάζει τη μορφή του Καλού Ποιμένα στη σύνθεση της παραδεισιακής διαμονής, όπως την παρατηρούμε στα διάφορα μνημεία της κοιμητηριακής Τέχνης. 

Στα Χρονικά υπάρχει η Δήλωση της Επιτροπής του Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της Ρωμαιοκαθολικής (Φανάριο, 12.12.1990) και ακολουθεί Βιβλιογραφικό Δελτίο με την παρουσίαση πολλών βιβλίων της περιόδου.

Κληρονομία, Τόμος 21, Τεύχος A΄ και Β΄, 1989, σσ. 389

Το Τεύχος αυτό της Κληρονομίας περιλαμβάνει δέκα εννέα (19) θεολογικές Μελέτες και πλούσιο Βιβλιογραφικό Δελτίο.

Στο τεύχος αυτό γίνεται εκτεταμένη αναφορά στην κοίμηση του μακαριστού Πατριάρχου Δημητρίου Α’(+1991) και στην εκλογή και στον ενθρονηστήριο λόγο του νυν Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου Α’ (2.11.1991).

Ο Σάββας Αγουρίδης κάνει μια βιβλική και εκκλησιολογική προσέγγιση του «λόγου του Θεού», δηλαδή του τρόπου με τον οποίο ο Θεός σχετίζεται προς την ανθρωπότητα. Η σχέση αυτή εκφράζεται με τις θείες ενέργειες, οι οποίες ερμηνεύονται με λόγια του Θεού, τέτοια που όχι μόνον εξηγούν τις θείες ενέργειες στον άνθρωπο αλλά και απαιτούν από μέρους του ορισμένη τοποθέτηση.

Ο Γεώργιος Αντουράκης μελετά το βίο και το έργο, καθώς και την λειτουργική απήχηση των τριών Ιεραρχών στην εκκλησιαστική παράδοση.

Ο Διονύσιος Βαλάκης παρουσιάζει το βίο και το έργο του αντικοραϊστική λόγιου Ιγνατίου Σκαλλιώρα εκ Ραψάνης και γεννηθείς στα τέλη του 18^ου αιώνα.

Ο Χρήστος Βάντζος παρουσιάζει της βασικές θέσεις του Ισαάκ του Σύρου και τη συμβολή του στη σύγχρονη Ποιμαντική Ψυχολογία.

Η Ευαγγελία Βαρελλά μελετά τις θεολογικές προϋποθέσεις και τις πρακτικές εφαρμογές των Φυσικών Επιστημών (Αλχημεία, Αστρολογία, Ιατροσοφική) κατά τους λόγιους της Θεσσαλονίκης (11^ο-15^ο αιώνα).

Ο Χριστόδουλος Βηλάρας παρουσιάζει στοιχεία της προσωπικής έρευνας του Ch. Kannengiesser για τον Μέγα Αθανάσιο. Συγκεκριμένα παρουσιάζει το βίο τους και τη θεολογική προσφορά του Αθανασίου και υπογραμμίζει την πίστη και το σκοπό για τον οποίο αγωνίστηκε.

Ο Αθανάσιος Καλαμάτας καταγράφει παλαιά και σπάνια έντυπα της βιβλιοθήκης της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, του 18^ου αιώνα, και τις λειτουργικές εκδόσεις.

Ο Γεώργιος Μαντζαρίδης μελετά τη σχέση της εκκοσμίκευσης και του Χριστιανισμού. Η εκκοσμίκευση αποτελεί συνέπεια της παρουσίας του Χριστιανισμού και προβάλλει ως πρόκληση του Χριστιανισμού σε όλες τις περιοχές (δόγμα, λατρεία, ήθος, συλλογικότητα).

Ο Νικόλαος Ματσούκας πραγματεύεται το θέμα για τις δύο «δημιουργίες»στο έργο του Γρηγορίου Νύσσης, δηλαδή την δημιουργία του ιστορικού ανθρώπου, άνδρα και γυναίκα, και του ιστορικού, δηλαδή τον ιδεατό άνθρωπο, που ήταν το πλήρωμα ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Ο Σεβ. Μητροπ. Σουηδίας Παύλος (Μενεβισόγλου) μελετά τις παραλήψεις στην έκδοση του Τριωδίου (Λειψία, 1800).

Ο π. Γεώργιος Μεταλληνός ερευνά τη σχέση μεταξύ αποστόλου Παύλου με τη νήσο της Κεφαλληνίας (Πρ., κεφ. 27 και 28) σύμφωνα με τη θεωρία του H. Warnecke.

OHubertMuller παρουσιάζει (γεμανιστί) τις θεολογικές διαφορές ανάμεσα στη Δύση και την Ανατολή για το κανονικό Δίκαιο και μάλιστα για τη θεία οικονομία.

Ο AntoniosPapadopoulos αναπτύσσει (ιταλιστί) το συνοδικό θεσμό, το χαρισματικό και ενωτικό χαρακτήρα του. Το κείμενο αποτελεί εισήγηση στο Μπάρι της Ιταλίας (17.12.1991).

Ο Μητρ. Ηλιουπόλεως και Θείων Αθανάσιος (Παπάς) μελετά την ιστορική και θεολογική εξήγηση του καψίματος των παλαιών εικόνων κατά την Παρασκευή του Αγίου Μύρου (Φανάρι).

Ο Βασίλειος Σταυρίδης περιγράφει το θεσμό των οφίκιων ή αξιωμάτων του Οικουμενικού Πατριαρχείου και παραθέτει και τις σχετικές Ακολουθίες, καθώς και πλούσια σχετική Βιβλιογραφία.

Ο RobertTaft  ερευνά με σύγχρονο επιστημονικό τρόπο (χρήση Ηλεκτρονικού Υπολογιστή) την «Αναφορά» του Ιωάννου Χρυσοστόμου στη Θεία Λειτουργία του και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αποτελεί μεταγενέστερη αναθεώρηση μιας μη σωζόμενης ελληνικής αναφοράς των Αποστόλων

Ο MetropoliteSylivriasEmilianosστην εργασία του αυτή –εισήγηση στη Ρουμανία (21.10.1991), απαντά στο ερώτημα (αγγλιστί) για την αναγκαιότητα μιας λειτουργικής ανανέωσης. Ομοίως και ο Ιωάννης Φουντούλης μελετά τις δυνατότητες και τα εμπόδια μιας λειτουργικής ανανέωσης. Παρόμοια εργασία για την Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Θωμά (Ινδίες) καταθέτει και ο ShantiVerghese.

Στα Χρονικά υπάρχει το ιστορικό Μήνυμα των προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών (Φανάριο, 13-15.3.1992) και ακολουθεί Βιβλιογραφικό Δελτίο με την παρουσίαση πολλών βιβλίων της περιόδου.

Κληρονομία, Τόμος 22, Τεύχος A΄ και Β΄, 1990, σσ. 370

Το Τεύχος αυτό της Κληρονομίας περιλαμβάνει οκτώ (8) θεολογικές Μελέτες και πλούσιο Βιβλιογραφικό Δελτίο.

Στο τεύχος αυτό υπάρχει ειδικό αφιέρωμα στον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο (σελ. 9-37).

Ο Αθανάσιος Θεοχάρης ερευνά την έννοια της θείας χάριτος στα έργα το ευαγγελιστού Λουκά.

O Φ. Ιωαννίδης κάνει μια ενδιαφέρουσα ανάλυση του βίου και του έργου του αγίου Βενέδικτου σχ σχέση με τα έργα για τον μοναχισμό του Μεγάλου Βασιλείου.

Ο Δ. Καλομοιράκης μας παρουσιάζει το Πρωτάτο του Αγίου Όρους (μνημείο και πατρωνες).

Ο Αρχιμ. Σ. Κουκιάρης μελετά τη θέση του επωνύμου Αγίου στο εικονογραφικό πρόγραμμα του βυζαντινού ναού και Ιω. Μουτζούρης μας καταθέτει τα Λειωνιακά των ετών 1866 μέχρι το 1886.

Ο Βασίλειος Σταυρίδης περιγράφει το θεσμό των οφίκιων ή αξιωμάτων του Οικουμενικού Πατριαρχείου και παραθέτει και τις σχετικές Ακολουθίες, καθώς και πλούσια σχετική Βιβλιογραφία (Β’ Μέρος).

Ο Ιωάννης Φουντούλης μελετά ιστορικά στοιχεία για την εορτή του αποστόλου Παύλου και η

E. Α. Varella αναλύει (γερμανιστί) το έργο του Μιχαήλ Ψελλού στις Φυσικές Επιστήμες.

Στα Χρονικά υπάρχει πλούσιο υλικό από τα δρώμενα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και ακολουθεί Βιβλιογραφικό Δελτίο με την παρουσίαση πολλών βιβλίων της περιόδου.