~ Orthodox Theological Digital Library I.M.D. ~

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 15, Ιανουάριος – Ιούνιος 1996, έτ. 25, σσ. 92

            Το τεύχος Ιανουαρίου – Ιουνίου 1996 του Δελτίου Βιβλικών Μελετών περιέχει επτά (7) άρθρα.

            Ο π. Κ. Παπαδόπουλος αναφέρεται με πολύ μεγάλη συντομία στις συντακτικές ομοιότητες μεταξύ της νεότερης ελληνικής γλώσσας και της γλώσσας της Κ.Δ..

            Ο L. Stuckenbruck εξετάζει το είδος και τη μορφή των αγγελικών χαρακτηριστικών του Χριστού, όπως αυτά αναφέρονται στην Αποκάλυψη του Ιωάννη και αναλύει την παρουσίαση του «υιού του ανθρώπου» ως «παλαιού των ημερών», αφού πρώτα εξηγεί τους όρους αυτούς που αναπτύσσονται στο κεφ. 7 του Δανιήλ και επηρέασαν την ιωάννεια θεολογική σκέψη.

            Το άρθρο του Γ. Ρηγόπουλου αποτελεί συνέχεια από το προηγούμενο τέυχος του ΔΒΜ. Σε αυτό το τρίτο μέρος του άρθρου καταθέτει από τη μια πλευρά τα ιστορικά στοιχεία, τη μαρτυρία της Π.Δ., τη πατερική ερμηνεία και τις σύγχρονες ερμηνευτικές απόψεις για τον Ναβουχοδονόσορ και τον Κύρο. Από την άλλη αποπειράται να διερευνήσει τον απώτερο σκοπό του Θεού όταν χρησιμοποίησε τον Φαραώ, τον Ναβουχοδονόσορ και τον Κύρο, προκειμένου να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ιστορία του Ισραήλ.

            Οι A. Destroκαι M. Pesceεπιχειρούν μέσα από μια ανθρωπο-κοινωνιολογική θεώρηση την κατανόηση της «κατάστασης» της μετάβασης που χαρακτηρίζει τις εκκλησιαστικές κοινότητες του απ. Παύλου, έτσι όπως τις οραματίστηκε ο ίδιος. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζουν την «οριακότητα» και την «ολοκλήρωση» της Εκκλησίας, δηλαδή τις δύο σύγχρονες και διασταυρούμενες διαδικασίες της αποστασιοποίησης από τον κόσμο και του ανοίγματος σε αυτόν.

            Ο S. Ademilukaπροχωρεί σε μια συγκριτική εργασία των αφηγήσεων των αφρικανικών μύθων για τη δημιουργία και αυτών του κεφ. 3 του βιβλίου της Γένεσης με μια οπτική επανεξέτασης του δόγματος της πτώσης του ανθρώπου κάτω από το φως της αφρικανικής μυθολογίας.

            Ο C. Caragounisεξετάζει τα λάθη της εργασίας του Εράσμου και της μη ελληνικής προφοράς της ερασμιακής προφοράς. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζει τα λάθη του Εράσμου, την ιστορικό υπόβαθρο στο οποίο στηρίχθηκε και καθιερώθηκε η ερασμιακή προφορά και, τέλος, αναφέρει την ιστορική προφορά των ελληνικών, εστιάζοντας στα κριτήρια που καθορίζουν την σωστή προφορά τους. Σε αυτό το πρώτο μέρος του άρθρου του κάνει λόγο για τα φωνήεντα και τους δίφθογγους. Το δεύτερο μέρος βρίσκεται στο επόμενο τεύχος του ΔΒΜ.

            Ο Γ. Βελησιώτης παρουσιάζει ορισμένα νέα βιβλία από την διεθνή εκδοτική αγορά που αναφέρονται στο χώρο της επιστήμης της Π.Δ..

            Στο τέλος του τεύχους παρουσιάζεται η Η΄ Σύναξη Ορθοδόξων Βιβλικών Θεολόγων που πραγματοποιήθηκε στη Μεσημβρία (Nesebar) της Βουλγαρίας από 10 έως 15 Σεπτεμβρίου 1995. Η Σύναξη ήταν αφιερωμένη στη μνήμη του Καθηγητή Βασίλη Τσάκωνα και είχε ως θέμα της προς Γαλάτας επιστολή.

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 14, Ιούλιος – Δεκέμβριος 1995, έτ. 24, σσ. 116

            Το τεύχος Ιουλίου – Δεκεμβρίου 1995 του Δελτίου Βιβλικών Μελετών περιέχει τέσσερα (4) άρθρα.

            Ο Χ. Κράλλης παρουσιάζει την δημιουργική επίδραση της υπαρξιστικής οντολογίας του M. Heidegger στη θεολογική σκέψη του R. Bultmann. Στο πλαίσιο αυτό ο συγγραφέας αρχικά αναφέρεται στην θεολογική και φιλοσοφική πορεία των δύο ανδρών και στη συνέχεια παρουσιάζει την βασική κατεύθυνση της Υπαρξιακής Θεολογίας, που αποτέλεσε παράγωγο και προϊόν της συναίνεσης και συζήτησης ανάμεσα στους δύο άντρες.

            Ο Α. Okorieπραγματοποιεί ορισμένες γραμματικές σημειώσεις στα κεφ. 2 και 3 της Αποκάλυψης του Ιωάννη.

            Το κείμενο του Γ. Ρηγόπουλου αποτελεί συνέχεια άρθρου του από το προηγούμενο τεύχος του ΔΒΜ. Σε αυτό επιχειρεί μια ερμηνευτική προσέγγιση μιας από τις εκδηλώσεις της Θείας Οικονομίας, της εκ μέρους του Θεού «οικονομικήν» εκλογή ειδωλολατρών βασιλέων και λαών ως οργάνων Του για την πραγμάτωση του σωτηριολογικού σχεδίου Του, βασιζόμενος κυρίως στην ερμηνευτική παράδοση των Πατέρων και εκκλησιαστικών συγγραφέων, κάνοντας όμως σύντομη μνεία και στις κυριότερες σύγχρονες ερμηνευτικές απόψεις. Εδώ παρουσιάζει την έννοια της «εκλογής» στην Π.Δ. και την σημασία του Φαραώ της Αιγύπτου ως «σκεύος εκλογής» του Θεού, καθώς και την πατερική ερμηνεία. Στη συνέχεια ακολουθεί η παρουσίαση σύγχρονων ερμηνευτικών απόψεων από ορθόδοξους Έλληνες, ρωμαιοκαθολικούς και διαμαρτυρόμενους θεολόγους. Ακολουθεί παράρτημα, στο οποίο εξετάζεται η αντιστοιχία του Φαραώ και του απ. Παύλου. Το άρθρο ολοκληρώνεται στο επόμενο τεύχος.

            Ο Α. Pitta εξετάζει τη σχέση ανάμεσα στις ηθικές παραινέσεις του απ. Παύλου, τις γνωστές και ως «παρακλήσεις», και το «κήρυγμά» του, στρέφοντας κυρίως την προσοχή του στα ηθικά μέρη που κλείνουν συνήθως τις επιστολές του. Μέσα από την ανάλυσή του καταδεικνύει τη σύνθετη σχέση μεταξύ κηρυγματικών και παρακλητικών τμημάτων της παύλειας αλληλογραφίας και διαπιστώνει ότι οι όποιες κηρυγματικές και παρακλητικές παραλλαγές των επιστολών καθορίζονται από τους διαφορετικούς χριστολογικούς, πνευματολογικούς και εκκλησιαστικούς τονισμούς κάθε επιστολής.

            Ακολουθούν τα Χρονικά του τεύχους. Ο Σ. Αγουρίδης παρουσιάζει το πρόγραμμα του «Διεθνούς και Διεπιστημονικού Συμποσίου επί τη εκαντονατετηρίδι της συγγραφής του βιβλίου της Αποκάλυψης του Ευαγγελιστού Ιωάννου» που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα από 18 μέχρι 22 Σεπτεμβρίου, τις εργασίες του Συνεδρίου Ορθόδοξων και Ρωμαιοκαθολικών Βιβλικών Θεολόγων που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα από 25 μέχρι 29 Οκτωβρίου και τέλος, τις εργασίες του ColloquiumEcumenicumPaulinum που πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη από 25 μέχρι 30 Οκτωβρίου 1995.

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 16, Ιανουάριος – Ιούνιος 1997, έτ. 26, σσ. 94

            Το τεύχος Ιανουαρίου – Ιουνίου 1997 του Δελτίου Βιβλικών Μελετών περιέχει πέντε (5) άρθρα.

            Η Α. Τσορτού παρουσιάζει το περιεχόμενο εργασίας της σχετικά με τη σωτηριολογία του κοπτικού χειρογράφου του NagHammadiΤρίμορφη Πρωτέννοια και την τυχόν συγγένειά της με τον Πρόλογο του Δ΄ ευαγγελίου. Η συγγραφέας αναλύει την γνωστική έννοια της Πρωτέννοιας και της τριμορφίας της και την σημασία της τελευταίας για την γνωστική σημασία της σωτηρίας. Στη συνέχεια εξηγεί τα πέντε στάδια της σωτηρίας του γνωστικού και, τέλος, ερευνά τη νόημα του χριστολογικού χωρίου της Τρίμορφης Πρωτέννοιας και τη σχέση του με την ιωάννεια σωτηριολογία.

            Ο J. Charlesworthπροσπαθεί να εντοπίσει τους τρόπους με τους οποίους είναι δυνατόν να διακριθεί αν ο Ιησούς γνώρισε και πιθανώς επηρεάστηκε από κάποιες ιδέες των Εσσαίων που περιλαμβάνονται στα Χειρόγραφα της Νεκράς Θαλάσσης. Στο πλαίσιο αυτό κάνει αναφορά στις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ του Ιησού και των Εσσαίων και στον Ιουδαϊσμό του Ιησού κάτω από το φως των Χειρογράφων. Τέλος, εξετάζει την ακατανόητη ρήση του Ιησού στο παράλληλο χωρίο Λουκ. 12, 7 και Ματθ. 10, 30, αναφερόμενος και στο Δαμασκηνό Χειρόγραφο, προκειμένου να ερευνήσει την τυχόν σχέση του Ιησού με τους Εσσαίους.

            Ο Σ. Αγουρίδης παρουσιάζει τον τόμο που επιμελήθηκε ο Gr. Stantonμετίτλο The Interpretation of Matthew, 2^nd edition, T. & T. Clark, Edinburg 1995. Ο τόμος αποτελεί μια νέα έκδοση αντιπροσωπευτικών μελετών της εποχής του ως προς την ερμηνεία του κατά Ματθαίον ευαγγελίου. Ο συγγραφέας του άρθρου λαμβάνοντας αφορμή από το εισαγωγικό κείμενο του Stanton, οποίος σε αυτό κάνει παρατηρήσεις ή εκφράζει επιφυλάξεις για τις απόψεις που περιέχουν οι μελέτες του τόμου, προχωρεί σε μια σύντομη, αλλά περιεκτική παρουσίαση των βασικότερων σημείων και απόψεων που παρουσιάζονται στις εννέα μελέτες σημαντικών βιβλικών επιστημόνων που περιέχει ο τόμος.

            Ο G. Kortingαναλύει τη δυναμική δομή της επιστολής Α΄ Ιω. και αναδεικνύει τις αλλαγές που υπάρχουν ανάμεσα στη σχέση των διαφόρων προσώπων αναμεταξύ τους. Έτσι, στο πρώτο μέρος της επιστολής (1,1-2,17) τη κεντρική θέση έχει ο Ιησούς, στο δεύτερο (2,18-3,24) οι άνθρωποι και στο τρίτο και τελευταίο (κεφ. 4-5) το άγ. Πνεύμα.

            Ο G. Kortingδιερευνά το ενδεχόμενο της ανάπτυξης του Δ΄ ευαγγελίου ως ένα δράμα, εξ απόψεως λογοτεχνικής δομής, και τις σχέσεις και επιδράσεις του ευαγγελίου με την αρχαιοελληνικά δράματα και τραγωδίες. Ο συγγραφέας του άρθρου υποστηρίζει ότι το δράμα του συγκεκριμένου ευαγγελίου εξελίσσεται σε τρία διαδοχικά δράματα, που κάθε ένα από αυτά αποτελείται από πέντε πράξεις και αναλύεί τη δομή του μέσα από αυτή την προοπτική.

            Στη συνέχεια ακολουθούν βιβλιοκρισίες του Χ. Καρακόλη για το βιβλίο Johannesstudien, των Ο. Hofius και H.-C. Kammler, Tubingen1960 και του Σ. Αγουρίδη για τα βιβλία TheSermonontheMount, AnExegeticalCommentary του G. Strecker, Matthew: Structure, Christology, Kindom, του J.D. Kingsbury, London 1975, Σολομών, ο Βασιλιάς των Γυναικών, του C. Rappe, μτφρ., Αθνήνα 1996, Ο Άνθρωπος που έγινε Θεός, του Ζ. Μεσαντιέ, μτφρ. Αθήνα 1995, και, τέλος, Η Οικογένεια ως μονάδα εργασίας του λαού της Παλαιάς Διαθήκης, (Κοινωνιολογική έρευνα, Εργασία με Σχέσεις Αλληλεγγύης Οικογενειακού Τύπου), Αθήνα 1997 του Π. Σινόπουλου.