~ Orthodox Theological Digital Library I.M.D. ~

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 20, Ιούλιος – Δεκέμβριος 2001, έτ. 30, σσ. 152

            Το τεύχος Ιουλίου – Δεκεμβρίου 2001 του Δελτίου Βιβλικών Μελετών περιέχει τέσσερα (4) άρθρα.

            Ο RobertF. O’ Toole, S. J. επιχειρεί να εντοπίσει με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια την έννοια της «εξουσίας» μέσα από τη θεολογική προσέγγιση του Λουκά, δηλαδή του κατά Λουκάν ευαγγελίου και των Πράξεων των Αποστόλων. Έτσι, εξετάζει το σύνολο της αντιμετώπισης της έννοιας, τις διάφορες μορφές «εξουσίας» (για την ιεραποστολική δραστηριότητα, για την πραγματοποίηση θαυμάτων, για τον ορισμό διαδόχων, για τη λήψη των απαραίτητων αποφάσεων της κοινότητας, για την βάπτιση και κλάση του άρτου) και της σημασίας της και το ποιος την ασκεί και με ποιον τρόπο.

            Ο Κ. Παπαθανασίου αναφερόμενος στο θέμα της οικουμενικότητας του Δ΄ ευαγγελίου, εστιάζει την προσοχή του στην έννοια του «φωτός» όπως αυτή εμφανίζεται στην Αγία Γραφή και ιδιαίτερα στο συγκεκριμένο ευαγγέλιο. Στο πλαίσιο αυτό κάνει λόγο για μια φωτοειδής χριστολογία με βάση το Ιω. 8,12 και αναλύει τις ανθρωπολογικές συνέπειες που απορρέουν από αυτήν.

            Η A. Soumekaπαρουσιάζει τα αρχαιολογικά ευρήματα του Kuntillet ‘Ajrud  (κτίριο, επιγραφές κ.ά.), που βρίσκεται έναν απομονωμένο λόφο στην έρημο του Σινά και χρονολογείται από την Εποχή του Σιδήρου, αναδεικνύοντας τη σπουδαιότητά του για την μελέτη της πρώιμης Ιουδαϊκής ιστορίας και θρησκείας.

            Ο Σ. Αγουρίδης ασχολείται με το θέμα της ποικιλίας παραλλαγών της πίστης στον Ιησού που παρουσιάζονται σε άτομα ή ομάδες εκτός των μαθητών του και των Ιουδαίων πολέμιών του, εστιάζοντας στο Ιω. 2,23 – 3,36. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η πίστη προς το πρόσωπο του Ιησού που προκαλείται από τα θαύματα-«σημεία» που επιτέλεσε και η ποιότητά της, η λανθασμένη πίστη του Νικοδήμου και τέλος, τα πιστεύω των μαθητών του Ιωάννη του Βαπτιστή για το πρόσωπο και το έργο του Ιησού, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά και στις σχέσεις μεταξύ των δύο αυτών προσώπων.

            Στη συνέχεια ακολουθεί βιβλιοκρισία του Χ. Καρακόλη για το βιβλίο του OtfriedHofius, NeutestamentlicheStudien, WissenschaftlicheUntersuchungenzumNeuenTestament 132, Tuebingen, MohrSiebeck, 2000.

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 21-22, Ιανουάριος 2002 – Δεκέμβριος 2003, έτ. 31-32, σσ. 432

            Το τεύχος Ιανουαρίου 2002 – Δεκεμβρίου 2003 του Δελτίου Βιβλικών Μελετών αποτελεί τιμητικό αφιέρωμα στον καθηγητή Σ. Αγουρίδη και περιέχει είκοσι δύο (22) άρθρα.

            Ο Γ. Πατρώνος παρουσιάζει τον βίο, τις σπουδές, το επιστημονικό και το συγγραφικό έργο, καθώς και την ευρύτερη κοινωνική δράση του Σ. Αγουρίδη.

            Ο Δ. Δόϊκος επιχειρεί σε τρεις ενότητες την διερεύνηση της αινιγματικής γραφής του ΜΤ και της ασαφούς απόδοσής της, «τα αποκείμενα αυτώ»,των Ο΄ του Γεν. 49, 10bα.

            Ο Δ. Καϊμάκης αναλύει το θέμα της εκλογής στην Π.Δ.. Στο πλαίσιο αυτό περιγράφει το νόημα της έννοιας του γεγονότος της εκλογής του Ισραήλ από το Γιαχβέ, την ιστορική πλευρά του θέματος και, τέλος, την θεολογία της εκλογής.

            Ο Χ. Καρακόλης αναφέρει το πώς ο Ιησούς περιγράφεται στο Δ΄ ευαγγέλιο και ταυτίζεται ουσιαστικά με τον αποκεκαλυμμένο Θεό της Π.Δ. και τις σωτηριολογικές συνέπειες αυτής της ταύτισης.

            Ο Π. Βασιλειάδης αναφέρεται στον τρόπο που η παράδοση και η πρωτοχριστιανική γραμματεία περί του Ιησού μετατοπίστηκε από το εσχατολογικό, εμπειρικό μοτίβο της Q, στο ιστορικό του τύπου του κατά Μάρκον ευαγγελίου.

            Ο Σ. Δεσπότης εξετάζει διηγήσεις των συνοπτικών ευαγγελίων στις οποίες εμπλέκονται νομίσματα, προκειμένου να εξετασθεί ο πραγματικός, αλλά και ο θεολογικός ρόλος τον οποίο διαδραματίζουν σε αυτές.

            Ο Ι. Καραβιδόπουλος παρουσιάζει και αναλύει την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος των βιβλικών ερευνητών για την αναζήτηση του ιστορικού Ιησού που επικρατεί από τη δεκαετία του 1980 κ.εξ. και έχει επικρατήσει ως «τρίτη αναζήτηση».

            Ο Χ. Οικονόμου αναφέρει επιγραμματικά τους κοινωνικοπολιτικούς σχεδιασμούς της παγκοσμιοποίησης και προσεγγίζει στη συνέχεια το θέμα μέσα από τα δεδομένα της παύλειας θεολογίας.

            Ο Δ. Πασσάκος προσεγγίζει το ζήτημα της διάκρισης ανάμεσα σε ιερό και βέβηλο, σε καθαρό και ακάθαρτο, όπως εμφανίζεται μέσα από τις διαφορετικές για το θέμα αντιλήψεις που συναντιούνται σε ολόκληρη την Κ.Δ..

            Ο Γ. Ρηγόπουλος προσεγγίζει ερμηνευτικά την μεγάλη αποστολική ευλογία, 2 Κορ. 13,13, υποστηρίζοντας ότι αυτή πρέπει να ερμηνευθεί μόνο κάτω από το φως της ορθόδοξης τριαδολογίας.

            Ο Σ. Σάκκος προχωρεί σε μια συνοπτική παρουσίαση της θεολογικής διδασκαλίας της Αποκαλύψεως, διαπιστώνοντας την πλήρη συμφωνία της προς την αντίστοιχη των άλλων βιβλίων της Κ.Δ. και ιδιαίτερα των ιωάννειων κειμένων.

            Ο Μ. Γκουτζιούδης παρουσιάζει κατά είδος έναν σημαντικό αριθμό από ιστοσελίδες και ηλεκτρονικό υλικό με ελεύθερη και μη πρόσβαση που βρίσκεται στο διαδίκτυο σχετικά με την βιβλική έρευνα και επιστήμη.

            Η Κ. Παπαδημητρίου μελετά τον τρόπο που προσφέρθηκε από τους πρώτους κήρυκες το κήρυγμα για την ανάσταση του Ιησού στους ιουδαίους και τους εθνικούς, τα επιχειρήματα, καθώς και τους διαλεκτικούς όρους που χρησιμοποίησαν.

            Ο Ι. Πέτρου καταθέτει τον σύγχρονο προβληματισμό σχετικά με το θέμα της σωτηρίας, και συνεπακόλουθα της αμαρτίας και των τρόπων υπέρβασής της, που συνδέεται με το επίπεδο των πολιτισμικών αντιλήψεων και επιστημονικών γνώσεων.

            Ο Δ. Τσάμης εξετάζει τη θέση της Θεοτόκου απέναντι στη σταύρωση και την ανάσταση του Χριστού, έτσι όπως εμφανίζεται στην πατερική και εκκλησιαστική γραμματολογία.

            Ο Ν. Ζαχαρόπουλος παρουσιάζει το πολιτισμικό, κοινωνικό, πολιτικό και εκκλησιαστικό πλαίσιο της εποχής, στην οποία έζησε ο Κύπριος άγ. Νεόφυτος ο Εγκρατής (12^ο-13^ο αι.).

            Ο π. Κ. Παπαδόπουλος εξετάζει το κατά πόσο έγινε πραγματικά το προσκύνημα του Μ. Αλεξάνδρου στα Ιεροσόλυμα.

            Ο Γ. Ζιάκας παρουσιάζει με συντομία τα βασικότερα στοιχεία της πίστης του Ισλάμ, τη σημερινή κατάσταση της ισλαμικής κοινωνίας, καθώς και τις θεμελιώδεις αρχές για την επικοινωνία μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού.

            Ο Θ. Παπαθανασίου αναλύει τα στοιχεία που αποκόμισε μέσα από μια εμπειρική έρευνα σχετικά με το θέμα της σύναψης του παραδοσιακού αφρικανικού γάμου, τη δομή και τη κοινωνική λειτουργία του και το ρόλο της ιεραποστολής.

            Ο Σ. Παπαλεξανδρόπουλος συγκρίνει τη σημασία της «απόλυτης πραγματικότητας» στους προ-σωκρατικούς φιλοσόφους και στη σκέψη του Ιάπωνα δασκάλου του Ζεν Βουδισμού, Dogen.

            Ο Δ. Κυρτάτας μέσα από μια ιστοριογραφική προσέγγιση που ξεκινά από τον Ηρόδοτο, διερευνά τον τρόπο με τον οποίο έχει καθιερωθεί η μελέτη του πολέμου και της θρησκείας και της μεταξύ τους σχέσης.

            Ο Θ. Λίποβατς εξετάζει τη θέση του χριστιανισμού και της εκκοσμίκευσης στη νεωτερικότητα και το ρόλο που είχαν, αλλά και που καλούνται να έχουν σήμερα και στο προσεχές μέλλον.

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 23, Ιανουάριος – Ιούνιος 2005, έτ. 33, σσ. 145-278

            Το τεύχος Ιανουαρίου – Ιουνίου 2005 του Δελτίου Βιβλικών Μελετών περιέχει πέντε (5) άρθρα.

            Ο π. Th. Stylianopoulosπαρουσιάζει την καινοδιαθηκική πλευρά του πέτρειου πρωτείου στηριζόμενος στις εξηγητικές αναλύσεις που βασίζονται σε μαρτυρίες της συνάφειας των ίδιων των καινοδιαθηκικών κειμένων σύμφωνα με την διεθνή κριτική βιβλική έρευνα. Στο κύριο μέρος του άρθρου εξετάζεται το πέτρειο πρωτείο όπως αυτό εμφανίζεται στον Ματθαίο, ιδιαίτερα στο Μτ. 16, 16-19, τον Παύλο, τον Λουκά, καθώς και τα υπόλοιπα καινοδιαθηκικά κείμενα.

            Ο Π. Βασιλειάδης σκιαγραφεί τη σχέση μεταξύ του πλέον εσχατολογικά προσανατολισμένου κειμένου της καινοδιαθηκικής παράδοσης, δηλαδή της Πηγής των Λογίων (Q) και της πλέον εσχατολογικής πράξης της χριστιανικής κοινότητας, δηλαδή της Ευχαριστίας. Στο τέλος του άρθρου δίνεται σε παράρτημα η δομή της Πηγής των Λογίων με λεπτομέρειες του «ευχαριστιακού» της τμήματος.

            Ο J. Fotopoulosεξετάζει αναλυτικά τη σημασία της τροφής, του οίνου και των σεξουαλικών σχέσεων στα ελληνορωμαϊκά έθιμα παράθεσης δείπνων και τις επιπτώσεις τους στην ερμηνεία του 1 Κορ. 8,1 – 11,1 και τις αναφορές του απ. Παύλου στα ειδωλόθυτα και τη πορνεία.

            Ο H. Pappasεστιάζοντας στο έργο του Θεόδωρου Μοψουεστίας, Σχόλιο στον 44^ο Ψαλμό, προσεγγίζει τις εξηγητικές προϋποθέσεις και μεθόδους του στα βιβλικά κείμενα, καθώς και στη Χριστολογία του. Ο συγγραφέας του άρθρου αναλύει τις τρεις βασικές λέξεις-κλειδιά «ακολουθία», «πρόσωπο» και «υπόθεσις» που συνιστούν σημαντικούς εξηγητικούς όρους για την σωστή κατανόηση της εξήγησης του Θεοδώρου και προσφέρουν μια νέα οπτική στη Χριστολογία του μέσα στο πλαίσιο των ερμηνευτικών μεθόδων και υποθέσεών του.

            Ο D. McDonaldασχολείται με το ζήτημα της ιστορικότητας της Μαρίας της Μαγδαληνής, αναφερόμενος κυρίως στο μυθιστορηματικό ρόλο που της επιφύλαξε το λογοτεχνικής δομής και ύφους Κατά Μάρκον ευαγγέλιο, ρόλο στον οποίο βασίστηκαν τα υπόλοιπα ευαγγέλια και τον αναμόρφωσαν σύμφωνα με τον ιδιαίτερο στόχο που επιδίωκαν.

            Στα Χρονικά του τεύχους δημοσιεύεται η συνέντευξη που παραχώρησε ο Καρδινάλιος AngeloAmato στον καθηγητή του ΑΠΘ Π. Βασιλειάδη. Σε αυτήν αναλύεται ο σκοπός και το περιεχόμενο του κειμένου «Επιστολή προς τους επισκόπους της Καθολικής Εκκλησίας για τη συνεργασία ανδρών και γυναικών στην Εκκλησία και στον κόσμο» (2004), δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις βιβλικές αναφορές του και τις έμμεσες αναφορές στην Ορθόδοξη παράδοση.