~ Ορθόδοξη Θεολογική Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Ι.Μ.Δ. ~

Η ιστοσελίδα βρίσκεται υπό αναβάθμιση.

Σύνορο 31 Φθινόπωρο 1964

Σύνορο, Ορθοδοξία και Μαρξισμός, τχ. 31 (1964), σσ. 88 (127-215)

Το τεύχος αυτό του Συνόρου προσεγγίζει δημοσιεύοντας 4 σχετικά δοκίμια το θέμα Ορθοδοξία και Μαρξισμός. Ο Δημ. Κουρτέσης στο εισαγωγικό του σημείωμα ξεκινώντας από την παραδοχή της σχέσης μεταξύ της πίστης και της οικονομικής δραστηριότητας του ανθρώπου, , διαπιστώνει πως στην ιστορία της εκκλησίας υπήρξαν περίοδοι που η σημαντικότατη αυτή σχέση υποτιμήθηκε.  Η παραγνώριση της υλικής υπόστασης του ανθρώπου άρχισε να ανατρέπεται καθώς ο Μαρξισμός, ήλθε να υπενθυμίσει στους χριστιανούς πως ο άνθρωπος έχει και υλική υπόσταση. Ο χριστιανισμός χωρίς να αποδέχεται εχθρούς αναζητεί τα θετικά στοιχεία σε κάθε φαινόμενο. Στην προοπτική αυτή κινούνται και τα δημοσιεύματα αυτού του τεύχους.

Ο καθ. (του ΑΠΘ τότε) Σάββας Αγουρίδης γράφει το πρώτο δοκίμιο με τίτλο «Η μαρξιστική ανθρωπολογία από χριστιανική σκοπιά».Σ’ αυτό εντοπίζει τις ρίζες της μαρξιστικής ανθρωπολογίας που ταυτίζουν τον άνθρωπο με την ιστορία -περισσότερο από ότι στον Έγελο-  μεταξύ των απόψεων του Feuerbachκαι του Stirner και παρακολουθεί τις μαρξιστικές ιδέες για την προοπτική του ανθρώπου να προοδεύει εν μέσω κοινονικοοικονομικών αλλαγών στην ιστορία και να πορεύεται από την ανάγκη στην ελευθερία με την διατήρηση της ιδιαιτερότητάς του στο συλλογικό καλό στα πλαίσια μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Αυτή η μαρξιστική εσχατολογική ανθρωπολογία παρουσιάζει εντυπωσιακές ομοιότητες αλλά και διαφορές με τον χριστιανισμό τις οποίες ο συγγραφέας καταγράφει στο κείμενό του.

Στο δεύτερο δοκίμιο με τίτλο «Ιστορία μαρξιστική και ιστορία μυστηριακή» ο JeanDaniélouεξετάζει την κοινή μεταξύ χριστιανισμού και μαρξισμού θέαση του κόσμου ως ιστορίας και του σκοπού της ως της επίτευξης της ελευθερίας του ανθρώπου που διαφοροποιείται ως προς το ότι στον χριστιανισμό η ελευθερία έρχεται στον άνθρωπο μέσω της θέωσής του που επιτυγχάνεται με την μυστηριακή ζωή εν εκκλησία ενώ στον μαρξισμό με την ελευθερία από την οικονομική δουλεία και την καπιταλιστική αλλοτρίωση.

Τρίτο μας προσφέρεται το θεμελιώδες δοκίμιο του S. Bulgakoff«Ορθοδοξία και οικονομική ζωή», όπου παρουσιάζονται τα γνωρίσματα του ορθόδοξου οικονομικού ανθρώπου περνώντας από μια εξέταση των οικονομικών χαρακτηριστικών του χριστιανισμού και της ορθοδοξίας .

Το αφιέρωμα κλείνει με το δοκίμιο της Καίτης Χιωτέλλη «Η εκκλησία και τα βιοτικά», όπου γίνεται μια καταγραφή των ευχών με τις οποίες η εκκλησία επικουρεί αιτούμενη την θεία ενίσχυση τις ανθρώπινες ανάγκες.

Εκτός αφιερώματος δημοσιεύονται ακόμη στο τεύχος αυτό το δοκίμιο του Στ. Βίττη «Η πάλη με την αμφιβολία στον Πέρ Λάγκερκβιστ» όπου ο συγγραφέας εξετάζει το εγώ ως αιτία της αδυναμίας του συγγραφέα να συναντήσει τον Θεό και το διήγημα της Ελένης Καριτά «Το Τρισαί». Ακόμη ένα «Ταξιδιωτικό» με θέμα το Σινά και τον υπότιτλο «έρημος» του Χρήστου Γιανναρά, δύο μικρά διηγήματα της Ελένης Δαμβουνέλλη, με τους τίτλους «Ο πλησίον και ημερομηνία θανάτου» και πέντε ποιήματα του Ελ. Μάινα από την συλλογή του «Ο Ερημίτης». 

Το τεύχος κλείνει η μόνιμη ενημερωτική στήλη «Επίκαιρα» με αναφορές στο κυπριακό πρόβλημα κατά την περίοδο εκείνη, βιβλιοκρισία στο «Οι ασθενείς και οδοιπόροι» του Γ. Θεοτοκά και επιστολές αναγνωστών.

Αναζητηση