Επισκόπου Διοκλείας, Κάλλιστου , μτφρ. Ν. Ντόντος-Αναστασία Βασιλειάδου, εκδ. Ίνδικτος, Αθήναι, 2005, σσ. 58.

           Μετά τον πρόλογο του Παντελή Καλαϊτζίδη, στο πρώτο κεφάλαιο με θέμα «Ατενίζοντας το παρελθόν», ο Κάλλιστος Ware αναπτύσσει τους λόγους για τους οποίους θεωρεί πως η εκκλησιολογία υπήρξε το πρωταρχικό θέμα της Ορθόδοξης θεολογίας κατά τον 20^ο αι. Στο επόμενο κεφάλαιο, το οποίο έχει ως τίτλο «Η πρόκληση της νέας χιλιετίας», εξετάζονται οι μετασχηματισμοί σε πολιτικό, κοινωνικό, τεχνολογικό και οικολογικό επίπεδο, οι οποίοι καθιστούν επιτακτική την άρθρωση μιας θεολογικής ανθρωπολογίας, η οποία και αναλαμβάνει το πρωτείο από την εκκλησιολογία στον 21^ο αι.

            Διαπιστώνοντας στο τρίτο κεφάλαιο του βιβλίου πως ούτε στην εποχή της πατερικής θεολογίας ούτε και πιο πρόσφατα έχει διατυπωθεί ένα πλήρως αρθρωμένο σύστημα χριστιανικής ανθρωπολογίας, η θεολογία του 21^ου αι. οφείλει να είναι καινοτόμος και πρωτοπόρα, συμπληρώνοντας την αποφατική θεολογία με μια αποφατική ανθρωπολογία. Ο κατ’ εικόνα του ακαταλήπτου Θεού δημιουργημένος άνθρωπος είναι και αυτός ακατάληπτος.

            Εμβαθύνοντας εν συνεχεία στη θεολογία του ανθρώπινου προσώπου ως κατ’ εικόνα Θεού δημιουργηθέντος, τονίζει πως ο προσανατολισμός μας προς τον Θεό οφείλει να είναι το εναρκτήριο σημείο της Ανθρωπολογίας.

            Στο καταληκτήριο κεφάλαιο του ευσύνοπτου αυτού δοκιμίου του ο Κάλλιστος Ware προτείνει την επανενεργοποίηση της ελληνικής πατερικής ιδέας για τον άνθρωπο ως μεσίτη ουρανού και γης, κοσμικό λειτουργό και ιερέα της δημιουργίας. Αυτό βέβαια θεωρεί πως μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον εν Χριστώ, με την χριστοποίηση του ανθρώπινου προσώπου. Έτσι ο άνθρωπος θα αναδειχθεί ως «ευχαριστιακό ζώον» που αναλαμβάνει την ευθύνη όλης της δημιουργίας και την αντιπροσφέρει στον Δημιουργό Θεό. Το ευχαριστιακό πνεύμα όμως, τονίζει με έμφαση ο Κάλλιστος, συμπληρώνεται από το ασκητικό, το πνεύμα της αγάπης, της θυσίας και της κένωσης. «Αγαπώ άρα υπάρχω», «με αγαπούν άρα υπάρχω», με αυτά τα μότο θεωρεί πως η ανθρωπολογία του προσώπου θα γονιμοποιήσει τη μαρτυρία της χριστιανικής θεολογίας στον 20^ο αι.