~ Ορθόδοξη Θεολογική Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Ι.Μ.Δ. ~

Η ιστοσελίδα βρίσκεται υπό αναβάθμιση.

Σύνορο 32 Χειμώνας 1964

Σύνορο, Η ορθόδοξη σκέψη για την μοντέρνα τέχνη, τχ. 31 (1964), σσ. 88 (127-215)

Αυτό το τεύχος του Συνόρου αφιερώνει τα 4 αφιερωματικά του δοκίμια στην εξέταση της σημασίας και των δυνατοτήτων της σύγχρονης τέχνης υπό το πρίσμα της ορθόδοξης παράδοσης. Το αφιέρωμα ανοίγει με το κείμενο του Κωστή Γκάρτζου «Σύγχρονη αρχιτεκτονική και ορθοδοξία» στο οποίο τίθενται προβληματισμοί που αφορούν στην σύγχρονη ναοδομία. Ο Γκάρτζος αφού αναφερθεί στην ιστορική εξέλιξη του χριστιανικού ναού η οποία πέτυχε να εκφράσει με την εκμετάλλευση των εκάστοτε υλικών και τεχνικών ανά εποχή την λατρευτική λειτουργία του κτίσματος ασκεί κριτική στην αβασάνιστη χρήση των νέων υλικών   ως αντικατάσταση των παλαιοτέρων τα οποία έχοντας διαφορετικές δυνατότητες και αισθητική έδωσαν με την λάθος χρήση τους αντιαισθητικά και άσχετα με την θεολογική ταυτότητά τους κτίσματα. Η άποψη του συγγραφέα είναι πως η μελέτη των νέων υλικών και των δυνατοτήτων τους και η σωστή χρήση τους μπορεί να αποδώσει νέες μορφές στην ναοδομία που θα βρίσκονται στα πλαίσια της ζωντανής λατρευτικής ορθόδοξης παράδοσης.

Ο PaulEvdokimovείναι ο συγγραφέας του δεύτερου δοκιμίου με τον τίτλο «Η σύγχρονη τέχνη ή η αχρήστευση της σοφίας» το οποίο αναφέρεται στην σταδιακή αποιεροποίηση της εκκλησιαστικής αλλά και κοσμικής εικονογραφικής τέχνης στην Δύση αρχικά μετά τον 13ο μ.Χ. αιώνα αλλά και στην αδυναμία δημιουργικής εξέλιξής της στην Ανατολή όπου ο μιμητισμός των παλαιοτέρων και η αντιγραφή απέτυχε να συνδέσει το σύγχρονο και τις απαιτήσεις του με το Ιερό.

Το τρίτο δοκίμιο του αφιερώματος με τον τίτλο «Η μοντέρνα τέχνη στον λειτουργικό χώρο» υπογράφει ο Χ. Γιανναράς ο οποίος διακρίνει την «θρησκευτική» τέχνη της χριστιανικής Δύσης απο την «θεολογική» τέχνη της Ανατολής. Ο συγγραφέας αναγνωρίζοντας την μοντέρνα τέχνη της Δύσης ως μια προσπάθεια αντίστασης στον θρησκευτικό κονφορμισμό επισημαίνει ωστόσω την αδυναμία της να ξεφύγει από το προσωπικό πεδίο και να προσχωρήσει στο εκκλησιαστικό. Προτείνει την παραμονή στην βυζαντινή παράδοση εως ότου η σύγχρονη τέχνη ζυμωθεί με την εκκλησιαστική εμπειρία και αποδώσει αποδεκτό αποτέλεσμα.

Ο Νίκος Ζίας στο «Διάγραμμα ορολογίας της μοντέρνας τέχνης» που ακολουθεί επιχειρεί μια συνοπτική ενημερωτική περισσότερο και λιγότερο κριτική αναφορά στα κυριώτερα ρεύματα της λεγόμενης μοντέρνας τέχνης (ιμπρεσιονισμό, εξπρεσιονισμό κλπ.).

Στο τεύχος δημοσιεύονται τα διηγήματα «Παραμύθι ‘64» του Δ. Κωνσταντίνου – Χριστοδούλου, το χριστουγεννιάτικο «και εγένετο εσπέρα και εγένετο πρωί…» του HeinriechBöllσε μετάφραση Τάσου Ρωμανού και «Το σπίτι» της Α. Κωστάκου – Αρβανίτη. Η Καίτη Χιωτέλλη στις επόμενες σελίδες τις αφιερωμένες στην ποίηση αποδίδει στην νεοελληνική ύμνους των Χριστουγέννων ενώ δημοσιεύονται ακόμη ποιήματα των Αντρέα Αγγελάκη και Νίκου Δ. Τριανταφυλλόπουλου καθώς και τέσσερα ποιήματα του Π.Β. Πάσχου.

Στην μόνιμη ενημερωτική στήλη «Επίκαιρα» (σσ. 268-277) γίνεται κριτική στην απουσία θεολογικού λόγου από τους εκκλησιαστικούς άνδρες της εποχής (μέλη της Ι. Συνόδου), παρουσιάσεις νέων εκδόσεων και κριτική επιλεγμένων θεατρικών παραστάσεων.

Αναζητηση