Αναστασίου (Γιαννουλάτου), Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας, Ίχνη από την Αναζήτηση του Υπερβατικού. Συλλογή Θρησκειολογικών μελετημάτων, Εκδόσεις Ακρίτας, Αθήνα 2004, σελ. 493.
Η αναζήτηση του Υπερβατικού, του «Ιερού», του «Αγίου», υπήρξε βασική έφεση του ανθρώπου από τη χαραυγή της Ιστορίας μέχρι σήμερα, από τις πιο πρωτόγονες δηλαδή έως τις πιο σύνθετες κοινωνίες. Σήμερα εμφανίζεται ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον τρόπο ζωής, τις φιλοσοφικές και θρησκευτικές ιδέες που άνθησαν στους διάφορους πολιτισμούς. Το βιβλίο του Αναστάσιου Αλβανίας παρόλο που δεν αποτελεί ενιαίο οικοδόμημα, είναι μια συλλογή μελετημάτων που αφορούν τα παραπάνω. Είναι δηλ. μια συλλογή θρησκειολογικών μελετημάτων, ένα θρησκειολογικό αλφαβητάρι, που ενημερώνει και διαφωτίζει τον αναγνώστη για θρησκευτικές παραδόσεις γνωστές, λιγότερες οικείες ή και άγνωστες. Για να ανταποκριθεί, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας δηλώνει, στις απαιτήσεις της Πανεπιστημιακής Έδρας δεν περιορίσθηκε απλώς στη μελέτη της βιβλιογραφίας αλλά επεδίωξε να αξιοποιήσει την εμπειρία διαφόρων ταξιδιών σε πολλές χώρες όλων των ηπείρων, όπου ανθούν τα κυριότερα θρησκεύματα και ακόμη την άμεση προσωπική συνάντηση με οπαδούς και κέντρα λατρείας διαφόρων θρησκευμάτων. Σύμφωνα με το συγγραφέα η καλύτερη γνώση των άλλων θρησκειών δεν αποτελεί γνωσιολογική πολυτέλεια, αλλά προϋπόθεση για να αντιληφθούμε το πολυσύνθετο θρησκευτικό φαινόμενο, τις κατευθύνσεις και τις μορφές που έλαβε η αναζήτηση του Υπερβατικού, του Θεού στα διάφορα μήκη και πλάτη της γης.
Το βιβλίο ξεκινά με εισαγωγικά θέματα: με τον ορισμό της Θρησκείας, την καθολικότητα του φαινομένου, την έννοια και την ουσία της, τους τύπους των θρησκευμάτων, τη δυναμικότητα των θρησκειών στην εποχή μας, τη σχέση της θρησκείας με την ηθική, την επιστήμη και την τέχνη. Επίσης ασχολείται με τη σημασία της θρησκειολογίας, την ιστορία και τις τάσεις του.
Στο δεύτερο τμήμα του το βιβλίο φιλοξενεί μελέτες που αφορούν κάποιες από τις πρωτοποριακές θρησκευτικές προσωπικότητες όπως ο Ζωροάστρης, ο Βούδδας, ο Λάο Τσε, ο Κομφούκιος, ο Μένκιος, ο Μωάμεθ, ο Νάνακ.
Στην επόμενη ενότητα εξετάζονται ορισμένα από τα θρησκεύματα που επιβιώνουν όπως τα Αφρικανικά, ο Ινδουϊσμός, ο Τζαϊνισμός, ο Βουδδισμός, το Ισλάμ, ο Σικκισμός.
Η τέταρτη ενότητα περιλαμβάνει κάποια ειδικά θέματα όπως η ειδωλολατρία, ο μυστικισμός, η γιόγκα και ο ορθόδοξος χριστιανισμός, χριστιανοί και μουσουλμάνοι στην Ευρώπη σήμερα κ.α.
Το βιβλίο είναι πλούσιο σε εικονογραφικό υλικό, περιλαμβάνει ευρετήριο όρων και ονομάτων ελληνικών και λατινικών και κλείνει με το πλούσιο βιογραφικό και συγγραφικό έργο του συγγραφέα.