~ Orthodox Theological Digital Library I.M.D. ~

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 1, Δεκέμβριος 1971, τχ. 2, σσ. 99-188.

            Το 2^ο τεύχος, Δεκέμβριος 1971, του Δελτίου Βιβλικών Μελετών περιέχει πέντε (5) άρθρα.

            Ο Ι. Παναγόπουλος εξετάζει την έννοια και τη σημασία της χριστιανικής ειρήνης με αναφορά πάντοτε προς το πρόσωπο και το έργο του Ιησού Χριστού. Στο πλαίσιο αυτό τονίζει καταρχήν τη βασική θεώρηση της χριστιανικής ειρήνης ως δωρεάς του αναστάντος Χριστού και του Πνεύματος προς τον κόσμο και ως έκφρασης της πίστης προς Αυτόν. Στη συνέχεια περιγράφει τη διαφορά της έννοιας της χριστιανικής από τη κοσμική ειρήνη και προχωρεί στη σωτηριολογική και εκκλησιολογική προοπτική της. Ο συγγραφέας κλείνει το άρθρο του αναφερόμενος στη σημασία της «ειρηνικής» μαρτυρίας της Εκκλησίας στο σύγχρονο βίαιο κόσμο.

            Στο πλαίσιο της κριτικής του κειμένου της Π.Δ. ο Ηλ. Οικονόμου προχωρεί στη διόρθωση του Εσθήρ 1, 18α και καθιστά σαφέστερο το νόημα του συγκεκριμένου χωρίου.

            Ο Π. Ανδριόπουλος αναφέρεται στην προβληματική που έχει αναπτυχθεί σχετικά με τη θέση και το ρόλο του «μυστικισμού» στον απ. Παύλο. Στη συνάφεια αυτή αρχικά παρουσιάζει με συντομία τις απόψεις που κάνουν λόγο για «θεοκεντρικό» και «χριστοκεντρικό μυστικισμό» και προβάλει την θέση ότι αυτός στην ουσία του είναι «μυστηριακός». Στη συνέχεια εξετάζει το κατά πόσο μπορεί να γίνεται λόγος γενικά για «παύλειο μυστικισμό» και αφού πρώτα αναλύει τα βασικά γνωρίσματα του θρησκευτικού φαινομένου του μυστικισμού, υποστηρίζει ότι αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση προς την προφητική ιδιοσυγκρασία του απ. Παύλου.

            Ο Σ. Αγουρίδης προχωρεί στην έκδοση του κειμένου «Βίος και Πολιτεία του Πανευφήμου Αποστόλου Θωμά του Διδύμου» που περιέχεται στο υπ’ αριθ. 51 ανέκδοτο χειρόγραφο της βιβλιοθήκης του Ιστορικού Αρχείου της Ιεράς Μητροπόλεως Σπάρτης. Το κείμενο αυτό αποτελεί το αρχικό τμήμα του γνωστού Απόκρυφου καινοδιαθηκικού έργου «Πράξεις του Θωμά». Της έκδοσης του κειμένου προηγούνται εισαγωγικά σχόλια του Σ. Αγουρίδη που αφορούν τόσο το χειρόγραφο καθαυτό, όσο και τη φιλολογική και εξ απόψεως περιεχομένου σχέση μεταξύ των δύο έργων.

            Ο Π. Χριστινάκης παρουσιάζει τις θέσεις του σχετικά με το Ναούμ 1,9 που αφορά το ζήτημα της μη επανόδου του Θεού προκειμένου περί θέματος που έχει ήδη κριθεί από Αυτόν. Στο πλαίσιο αυτό ο συγγραφέας αρχικά αναφέρει την πατερική και σύγχρονη ερμηνεία του χωρίου που συνδέει το θέμα της μη επανόδου του Θεού με την Παντοδυναμία Του και στη συνέχεια προχωρεί στην υποστήριξη των θέσεών του. Σύμφωνα με αυτές το χωρίο πρέπει να ερμηνεύεται κάτω από το φως και των άλλων ιδιωμάτων του Θεού, όχι μόνο με αυτό της Παντοδυναμίας. Έτσι, αυτό εκφράζει την αρχή περί του δεδικασμένου των κριθέντων από το Θεό, βάσει της οποίας ο Θεός δεν επανέρχεται ποτέ για να κρίνει ένα θέμα πάνω στο οποίο έχει ήδη εκφράσει προηγουμένως την κρίση του.

            Στη συνέχεια περιγράφονται οι εργασίες της ΚΣΤ΄ Γενικής Συνέλευσης της StudiorumNoviTestamentiSocietas, του Β΄ Πανευρωπαϊκού Μεταφραστικού Συνεδρίου του Βίβλου και του Ζ΄ Διεθνούς Συνεδρίου της Π.Δ. Ακολουθούν βιβλιοκρισίες και η νεκρολογία του Π. Σιμώτα για τον RonalddeVaux.

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 1, Ιούνιος 1972, τχ. 3, σσ. 189-285

            Το 3^ο τεύχος, Ιούνιος 1972, του Δελτίου Βιβλικών Μελετών περιέχει τέσσερα (4) άρθρα.

            Ο Ι. Καραβιδόπουλος προχωρεί σε μια φιλολογικο-κριτική και ερμηνευτική εξέταση της περικοπής Λουκ. 23, 33-49, η οποία αφορά το πάθος του δούλου του Θεού επάνω στον Σταυρό. Στο πλαίσιο αυτό ο συγγραφέας εξετάζει το ζήτημα των πηγών του γ΄ ευαγγελιστή στην συγκεκριμένη περικοπή, την περιγραφή της Σταύρωσης του Ιησού ως η εκπλήρωση των ασμάτων του Ησαΐα για τον πάσχοντα δούλο του Θεού και το ζήτημα της ακριβούς ώρας της Σταύρωσης του Ιησού.

            Ο Χ. Βούλγαρης πραγματοποιεί μια ιστορική ανασκόπηση της επιστημονικής βιβλικής έρευνας σχετικά με τον Λουκά και τις Πράξεις, την οποία χωρίζει σε πέντε περιόδους. Σε αυτό το πρώτο μέρος του άρθρου του ο συγγραφέας εξετάζει το πρώτο στάδιο της έρευνας που ξεκινά τον 2^ο αι. μέχρι τον 18^ο. Στη συνέχεια αναφέρεται στη Σχολή της Τυβίγγης και το έργο της, ενώ ακολουθεί η παρουσίαση του M. Dibelius και του έργου του που αποτέλεσε τομή στην έρευνα στις αρχές του 20ου αι.. Το πρώτο αυτό μέρος του άρθρου κλείνει με την παρουσίαση των ερευνητών που συνέχισαν το έργο και τη μέθοδο του M. Dibelius.

            Ο Γ. Ρηγόπουλος επιχειρεί την ερμηνεία του όρου «ο Αστήρ ο λαμπρός και ο πρωινός» με τον οποίο αυτονομάζεται ο Ιησούς Χριστός και συναντιέται στο Αποκ. 22, 16β. Ο συγγραφέας αρχικά επιχειρεί αρχικά μια θρησκειολογική διερεύνηση της παράστασης του αστέρα στα προχριστιανικά θρησκεύματα, ενώ στη συνέχεια εξετάζει το περιεχόμενο του όρου «αστήρ» στην Π.Δ., στα απόκρυφα βιβλία της Π.Δ. και τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας, στην Κ.Δ., καθώς και στο βιβλίο της Αποκάλυψης. Τέλος, αναλύει το περιεχόμενο του όρου «ο Αστήρ ο λαμπρός και ο πρωινός» στην Αποκάλυψη και τον όρο «Αστήρ Ιησούς Χριστός» ως πηγή έμπνευσης στην Υμνογραφία και την εικονογραφία της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

            Ο Σ. Αγουρίδης επιχειρεί την νεοελληνική απόδοση της «Διαθήκης του Αβραάμ» σύμφωνα με το ανέκδοτο χειρόγραφο του Ιστορικού Αρχείου της Ιεράς Μητρόπολης Σπάρτης που φέρει τον τίτλο «Λόγος κατανυκτικός κα ιθαυμάσιος του αγίου και δικαίου Αβραάμ, λεγόμενον και ιδιοθέσιον». Της μετάφρασης προηγούνται εισαγωγικά σχόλια του μεταφραστή που αφορούν τις μέχρι τότε εκδόσεις του κειμένου, το φιλολογικό είδος του, το περιεχόμενό του, τις μεταφράσεις του, καθώς και ορισμένα ερμηνευτικά ζητήματα που απασχόλησαν τη διεθνή επιστημονική κοινότητα.

            Στα χρονικά του τεύχους ο Σ. Αγουρίδης περιγράφει αναλυτικά τις εργασίες και τα πορίσματα της 22^ης σύναξης της σειράς των JourneesBibliquedeLouvainπου έλαβαν χώρα από τις 32 Αυγούστου έως 2 Σεπτεμβρίου στο Κολλέγιο του πάπα Αδριανού του VI. Το συνέδριο είχε ως κύριο θέμα «Το κατά Μάρκον Ευαγγέλιον».

            Ο Ι. Παναγόπουλος περιγράφει αναλυτικά τα χρονικά του Α΄ Συνεδρίου Ορθόδοξης Ερμηνευτικής Θεολογίας που έλαβε χώρα στην Ιερά Μονή Πεντέλης, στην Αθήνα, από τις 17 μέχρι τις 12 Μαΐου 1972 και δίνει περιληπτικά το περιεχόμενο των εισηγήσεων που ανακοινώθηκαν. Μετά το τέλος των χρονικών ακολουθεί στα ελληνικά και τα αγγλικά η επίσημη ανακοίνωση που ψηφίστηκε στο συνέδριο.

            Ακολουθούν οι βιβλιοκρισίες του Ι. Παναγόπουλου στο WolfgangSchrage, DieChristenundderStaatnachdemNeuenTestament, 1971 και του Ι. Καραβιδόπουλου στα CharlesMasson, L’ EvangiledeMarcetlEglisedeRome, 1968 και EtaLinnemann, StudienzurPassionwgeschichte, 1970.

Δελτίο Βιβλικών Μελετών, τόμ. 1, Δεκέμβριος 1972, τχ. 4, σσ. 286-388.

            Το 4^ο τεύχος, Δεκέμβριος 1972, του Δελτίου Βιβλικών Μελετών περιέχει πέντε (5) άρθρα.

            Ο Αθ. Θεοχάρης εξετάζει την εξέλιξη της έννοιας της σοφίας στο βιβλίο του Αιθιοπικού Ενώχ. Ο συγγραφέας διερευνά σε ποιες από τις δέκα συλλογές του βιβλίου απαντά η συγκεκριμένη έννοια και για ποιον λόγο. Στο πλαίσιο αυτό αναλύει το νόημα και το περιεχόμενο των σοφιολογικών στίχων και την συγγένειά τους με την υπόλοιπη σοφιολογική, αποκαλυπτική και μη, γραμματεία.

            Ο Β. Στογιάννος διερευνά την διδασκαλία του αποστόλου Παύλου περί Νόμου, έτσι όπως αυτή παρουσιάζεται στην προς Γαλάτας Επιστολή. Το παρόν κείμενο αποτελεί το πρώτο μέρος της μελέτης του, καθώς η συνέχειά του ακολουθεί σε άλλο τεύχος του ΔΒΜ. Ο συγγραφέας αρχικά παρουσιάζει τις αναγκαίες ιστορικές και θεολογικές προϋποθέσεις για την ορθή κατανόηση της περί Νόμου διδασκαλίας του αποστόλου Παύλου. Στη συνέχεια βασιζόμενος σε αυτές τις προϋποθέσεις επιχειρεί την ανάλυση της συγκεκριμένης παύλειας διδασκαλίας, ακολουθώντας την σειρά διαπραγματεύσεως του θέματος από τον Παύλο, ώστε να κατανοηθεί όσο το δυνατόν καλύτερα το ίδιο το κείμενο. Ακολουθεί η προσπάθεια μιας συστηματικής ανακεφαλαίωσης των κύριων θέσεων του Παύλου. Στο παρόν πρώτο μέρος του άρθρου εξετάζεται το θέμα Νόμος και Χριστός, όπως αυτό παρουσιάζεται στο 2, 15-21.

            Το παρόν άρθρο του Χ. Βούλγαρη αποτελεί το δεύτερο και τελευταίο μέρος του άρθρου του για την ιστορική ανασκόπηση της επιστημονικής βιβλικής έρευνας σχετικά με τον Λουκά και τις Πράξεις. Το πρώτο μέρος βρίσκεται στο προηγούμενο τεύχος το ΔΒΜ. Στην αρχή του άρθρου συνεχίζεται η παρουσίαση των ερευνητών που συνέχισαν το έργο και τη μέθοδο του M. Dibelius, καθώς και των κυριώτερων απόψεων και των συμβολών τους στην επιστημονική έρευνα που αφορά το Λουκά και τις Πράξεις. Ακολουθεί ιδιαίτερη αναφορά στο έργο και τη συμβολή του ErnstHaenchen και της κριτικής που ασκήθηκε στις απόψεις του. Στη συνέχεια ακολουθεί μια εκτενής παρουσίαση της επιστημονικής έρευνας σχετικά με τα έργα του Λουκά που πραγματοποιήθηκε στον ελληνικό χώρο. Στο τέλος υπάρχει μια σύνοψη των όσων προηγήθηκαν και προσωπικές απόψεις του συγγραφέα του άρθρου.

            Ο H. Schlierεπιχειρεί μια θεολογική προσέγγιση των ποικίλλων καινοδιαθηκικών παραδόσεων για την Ανάσταση του Ιησού Χριστού. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται τόσο οι έμμεσες και άμεσες παραδόσεις που συναντώνται στα Ευαγγέλια, όσο και στα υπόλοιπα κείμενα της Κ.Δ.. Η ανάλυση του συγγραφέα δίνει έμφαση στους όρους του κειμένου που περιγράφουν ή αναφέρονται στην Ανάσταση και τη θεολογική σημασία τους Το άρθρο ολοκληρώνεται στο επόμενο τεύχος του ΔΒΜ.

            Ο Ι. Παναγόπουλος παραθέτει αναλυτικά την ορθόδοξη αγιογραφική βιβλιογραφία των ετών 1970-1972.

            Ακολουθούν τα Χρονικά με αναφορά στην ΚΖ΄ Γενική Συνέλευση της StudiorumNoviTestamentiSocietas και το IVColloquiumPaulinum. Συντάκτης τους είναι ο Σ. Αγουρίδης.

            Ακολουθούν οι βιβλιοκρισίες του Σ. Αγουρίδη στα MussnerF, TheMiraclesofJesus, 1970 και BetzOtto, WhatdoweknowaboutJesus, 1968 και του Ι. Παναγόπουλου στα RoloffJuergen, DasKerygmaundderirdischeJesus. Historische Motive in den Jesus, 1970 καιDie Zeit Jesus. Festschrift fur Heinric Schlier, Hrsg. Von G. Bornkamm und K. Rahner, 1970.